Gerçeği bulmaya giden yolda 8 basamak

Patancali’nin önerdiği sekiz basamağın Sanskritçe karşılığı Aştanga olduğu için bu sisteme “Aştanga Yoga” denir. Tavsiye edilen erdemli haller, aklın sakinleştirilmesini ve irade gücünün kontrolünü temel alır.

1. Basamak: YAMA’lar

· Zarar Vermeme (Ahimsa)
· Doğruluk / Yalan Söylememe (Satya)
· Çalmama (Asteya)
· Nefsine Hakim Olma (Bramhacarya)
· Almama-İstiflememe-Başkasının Hakkını Almama (Aparigraha)

2. Basamak: NIYAMA’lar

· Arılık-Saflık (Sauca)
· Halinden Hoşnut Olma ( Santosa)
· Kendini Dizginleme (Tapas)
· Öğrenme/Okuma (Svadyaya)
· Tanrıya Adanma (Isvarapranidhana)

3. Basamak: ASANA

Hoş ve sabit duruş demektir. Bu hal beden hissi olmadan durabilmeyi ifade etmektedir.
Patancali bedenin hoş ve sabit kalabilmesi için ‘sonsuz üzerine meditasyon yapılmasını’ önerir.
Asana stili ‘zorba bir irade gücü olmadan ve aşırı güç kullanmadan’ yani sakatlamaya yönelik değil meditatif hale geçebileceği sureyi bedene vermekten ibret olmalıdır.

4. Basamak: PRANAYAMA (Nefes Kontrolü)

Nefesin ardındaki bedensel hareketin kontrol edilmesiyle, yaşam gücü ya da can-nefes olarak çevrilebilen Prananın dizginlenmesidir. Prana en çok nefes kontrolü ile karşımıza çıkar. Nefesin bilinçli olarak tutulması–kontrol edilmesi ve bazı nefes egzersizlerinin aklı sakinleştirdiği yönünde çok fazla bilimsel çalışma bulunmaktadır.

5. Basamak: PRATHARYA (Duyu Kontrolü)

Duyusal izlenimlerden geri çekilmedir. Tıpkı beden orucunda kişinin bedenini yiyecek ve içeceklerden geri tutması gibi, bu method ile duyu organları teknolojiden, medyadan, seslerden, ve görüntülerden uzak tutulur ve gözlem içe doğru döndürülür.

6. Basamak: DHARANA (Odaklanma ve Konsantrasyon Hali)

Tek noktaya odaklanma ile ister dışsal ister içsel bir nesne seçilir. Kişinin 12 saniye boyunca dikkatini tek bir noktaya odaklanabilmesidir.

7. Basamak: DHAYANA ( Meditasyon)

Kişinin odaklanmış halde kalmasıdır. 2,5 dakika tek bir noktada odaklanma halidir.

8. Basamak: SAMADHI ( Vecd Hali, Aydınlanma, Nirvana)

Yoga öğretisini tam anlayan ve uygulayan kişiler, Asanalar ile bedenini sağlıklı tutar. Pranayama ile nefes kontrolü sayesinde yaşam enerjisini dengede tutar. Yama ve Niyamalar ile bozuk ahlak düzeni düzeltilir ve kişinin fiillerinde saflık, iyi niyet ve erdemli olma hali hüküm sürer. Kişi konsantre olup, sonsuz huzur ve dinginlik hissine ulaşabiliyorsa ,benlik fikrini bile evrenin içinde eritebiliyorsa Dharana ve Dhayana çalışmalarının yol göstericiliği ile Samadhi yani Aydınlanma – Bilgelik haline ulaşır.